در سردخانه‌های دارویی، کنترل دقیق دما و رطوبت، به همراه استفاده از سیستم‌های هشدار دهنده در صورت هرگونه نوسان دمایی، بسیار حیاتی است. این سردخانه‌ها معمولاً با استانداردهای بسیار بالایی طراحی و اجرا می‌شوند تا از کیفیت و سلامت داروها محافظت شود. برخی از مهم‌ترین مواردی که در سردخانه‌های دارویی نگهداری می‌شوند شامل موارد زیر است:

1. واکسن‌ها

واکسن‌ها بسیار حساس به تغییرات دمایی هستند و باید در دمای 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد نگهداری شوند. هرگونه تغییر در دما می‌تواند منجر به از دست دادن اثربخشی واکسن شود.

2. داروهای بیولوژیکی

داروهای بیولوژیکی مانند انسولین، هورمون‌های رشد، و برخی از انواع آنتی‌بادی‌ها نیاز به نگهداری در سردخانه دارند (معمولاً بین 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد) تا ساختار مولکولی آنها حفظ شود.

3. پلاسما و محصولات خونی

پلاسما و محصولات خونی باید در دمای پایین (معمولاً در فریزرهای مخصوص زیر 20- درجه سانتی‌گراد) نگهداری شوند تا از فساد آنها جلوگیری شود.

4. محلول‌ها و سرم‌های دارویی

برخی محلول‌ها و سرم‌ها برای حفظ اثربخشی و جلوگیری از تجزیه شیمیایی نیاز به نگهداری در دمای سرد دارند.

5. آنتی‌بیوتیک‌های حساس به دما

برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند پنی‌سیلین و برخی ترکیبات مشابه باید در دمای سرد نگهداری شوند تا از کاهش اثربخشی و تجزیه آنها جلوگیری شود.

6. مواد اولیه دارویی

بسیاری از مواد اولیه که برای تولید داروها استفاده می‌شوند، مانند برخی مواد شیمیایی و ترکیبات خاص دارویی، نیاز به نگهداری در شرایط دمایی کنترل‌شده دارند.

7. آنزیم‌ها و پروتئین‌های دارویی

آنزیم‌ها و پروتئین‌های خاص که در تولید داروها یا درمان‌ها استفاده می‌شوند، به دلیل حساسیت بالایی که نسبت به دما دارند، باید در دمای سردخانه (معمولاً بین 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد یا پایین‌تر) نگهداری شوند.

8. داروهای تزریقی

بسیاری از داروهای تزریقی، به ویژه داروهای بیولوژیکی و حساس، نیاز به نگهداری در دمای سرد دارند تا از کاهش اثربخشی آنها جلوگیری شود.

9. داروهای شیمی‌درمانی

برخی از داروهای شیمی‌درمانی نیاز به نگهداری در دمای کنترل‌شده دارند تا پایدار بمانند و در فرایند درمان کارایی خود را حفظ کنند.

10. کیت‌های تشخیصی

بسیاری از کیت‌های تشخیصی (مانند تست‌های ویروسی یا باکتریایی) باید در دمای سردخانه‌ای نگهداری شوند تا دقت و اثربخشی آنها حفظ شود.

دمای مناسب نگهداری انواع محصولات دارویی

1. دمای اتاق (15 تا 25 درجه سانتی‌گراد)
برخی از داروها مانند قرص‌ها، کپسول‌ها و پمادهای معمولی در دمای اتاق قابل نگهداری هستند. این دما برای اکثر داروهایی که نیازی به شرایط خاص ندارند مناسب است.
2. دمای سردخانه‌ای (2 تا 8 درجه سانتی‌گراد)
واکسن‌ها: اکثر واکسن‌ها باید در این محدوده نگهداری شوند تا اثرگذاری خود را حفظ کنند.
انسولین: برای جلوگیری از کاهش اثربخشی، انسولین باید در دمای سردخانه‌ای ذخیره شود.
داروهای بیولوژیکی: مانند هورمون‌های رشد، آنتی‌بادی‌ها و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها.
محلول‌های تزریقی حساس به دما: مانند برخی از سرم‌ها و محلول‌های تزریقی.
3. دمای فریزر (زیر 0 درجه سانتی‌گراد)
پلاسما، محصولات خونی و برخی داروهای بیولوژیکی: برخی از محصولات مانند پلاسما باید در دماهای زیر صفر نگهداری شوند، به‌ویژه زیر 20- درجه سانتی‌گراد.
واکسن‌های خاص: برخی از انواع واکسن‌ها که نیاز به انجماد دارند.
4. دمای فریز بسیار پایین (زیر 70- درجه سانتی‌گراد)
برخی از واکسن‌های خاص باید در دماهای بسیار پایین مانند 70- تا 80- درجه سانتی‌گراد نگهداری شوند تا پایداری و اثربخشی آنها حفظ شود مانند واکسن کووید 19.